استراتژیهای آمازون در صنعت خرده فروشی در 5 سال آینده
استراتژیهای آمازون در صنعت خردهفروشی (تا سال 2030) تمرکز ویژهای بر استفاده از هوش مصنوعی، بهینهسازی تجربه مشتری، گسترش فروشگاههای فیزیکی و توسعه بخش تبلیغات دیجیتال دارد. هدف تبدیل شدن به یک پلتفرم تمامعیار برای خرید و خدمات است که در آن مصرفکنندگان میتوانند تجربه خرید خود را بهطور کامل از طریق یکپارچگی خدمات مختلف بهبود دهند.در کنار این، آمازون برنامههایی برای گسترش بازارهای جدید در کشورهای در حال توسعه مانند هند و آفریقا دارد.
حال با ما همراه باشید تا در این مقاله از وب برندینگ با روشها و دادههای مختلف به بررسی دقیقتر اوضاع کنونی و پیش بینی آینده صنعت خرده فروشی آمریکا بپردازیم و بر اساس آن متوجه شویم چرا آمازون تا سال 2030 بر روی بهینهسازی تجربه مشتریان، رشد استفاده از هوش مصنوعی، گسترش فروشگاههای فیزیکی و توسعه بخش تبلیغات دیجیتال متمرکز خواهد بود؟
بررسی ارزش و سهم بازار آمازون و رقبا در صنعت خرده فروشی آمریکا
برای فهم دقیقتر استراتژیهای آمازون در صنعت خرده فروشی (تا سال 2030) ابتدا برخی آمار و اطلاعات مربوط به صنعت خرده فروشی در آمریکا را مورد بررسی قرار میدهیم.
سهم خرده فروشی آنلاین و فیزیکی در آمریکا چقدر است؟
طبق آمار رسمی دفتر سرشماری ایالات متحده (U.S. Census Bureau) در سال 2024 ارزش کل بازار 7.41 تریلیون دلار است .سهم فروش آنلاین در بازار خرده فروشی آمریکا حدود 16.1 و سهم فروش فیزیکی 83.9 درصد بوده است. این آمار بدون احتساب خدمات حوزه غذا است.
روند سهم بازار خرده فروشی آنلاین تا سال 2030 چگونه است؟
طبق آمار رسمی فدرال رزرو سهم بازار خرده فروشی آنلاین در سه دهه اخیر عموما در حال رشد بوده و از 0.6 درصد در سال 2000 به حدود 16.2 درصد در سال 2024 رسیده است.
همچنین طبق تحلیل موسسات معتبری همچون بلومبرگ و emarketer سهم فروش آنلاین در بازار خرده فروشی آمریکا در سال 2030 به حدود 30 درصد خواهد رسید که ارزش دلاری آن حدود 2.9 تریلیون برآورد میشود.
سهم بازار آمازون و رقبا در خرده فروشی آنلاین
طبق دادههای آنالیزیفای سهم بازار آمازون در خرده فروشی آنلاین آمریکا در حدود 38 درصد است. رتبه دوم با حدود 6.5 درصد در اختیار والمارت است. همانطور که مشاهده میکنید آمازون با اختلاف قابل توجهی رهبر بازار خرده فروشی آنلاین آمریکاست.
سهم بازار شرکت های مختلف آمریکا از خرده فروشی فیزیکی چقدر است؟
سهم خرده فروشی فیزیکی در سال 2024 حدود 84 درصد از خرده فروشی کل آمریکا بوده است و شرکتهای والمارت، کاستگو و کروگر در رتبه های اول تا سوم هستند.
نتیجه گیری: همانطور که مشاهده میکنید سهم بازار خرده فروشی تا سال 2030 رو به رشد است. پس میتوان گفت آمازون بر حفظ و گسترش سهم بازار آنلاین متمرکز خواهد بود و از طرفی به علت سهم بازار بالای خرده فروشی فیزیکی احتمالا با رویکردی فناوری محور (فروشگاه های بدون فروشنده و …. ) به گسترش فروشگاههای محلی اقدام خواهد کرد.
استراتژیهای آمازون در صنعت خردهفروشی (تا سال 2030)؛ تحلیل محیط کلان فعالیت آمازون (PESTEL)
بررسی شرایط کلانی که آمازون در آن فعالیت میکند از این جهت حائز اهمیت است که عوامل مهم سیاسی، اقتصادی و …. که در فعالیت شرکت اثر گذار است را مشخص میکند و یک چارچوب کلی برای تنظیم استراتژیهای آمازون در صنعت خردهفروشی (تا سال 2030) تعیین مینماید.
عوامل سیاسی و قانونی موثر در استراتژیهای آمازون در صنعت خردهفروشی (تا سال 2030)
- اروپا با قوانین جدیدی مثل DMA و DSA میخواهد پلتفرمهای خیلی بزرگ را شفافتر کند: مثلاً در رتبهبندی نتایج، نمایش تبلیغات و دسترسی فروشندگان. نتیجهاش این است که آمازون باید واضحتر نشان بدهد چهچیزی «تبلیغ» است و چهچیزی «نتیجه عادی»، و با قواعد رقابتی سختگیرانهتری کار کند. این کار هزینه و پیچیدگی دارد اما اعتماد مصرفکننده و فروشنده را بالا میبرد.
- آمریکا پرونده ضدانحصارِ FTC علیه آمازون ادامه دارد. حتی اگر در نهایت به جریمه یا تعهدات رفتاری ختم شود، آمازون باید بخشی از فرایندهای رتبهبندی، قیمتگذاری و باندلکردن سرویسها را شفافتر و منصفانهتر کند.
ترجمه اجرایی: قانونگذاری جدید، کار آمازون را سختتر اما سالمتر میکند؛ شفافیت بیشتر = اعتماد بیشتر.
عوامل اقتصادی موثر در استراتژی 5 سال آینده آمازون
- در ۲۰۲۵، نرخهای بهره در آمریکا هنوز نسبتاً بالاست و این یعنی حساسیت مردم به قیمت ادامه دارد؛ خانوادهها دقیقتر خرید میکنند و به «ارزش در برابر پول» توجه دارند. آمازون باید روی قیمتگذاری انعطافپذیر، پروموشنهای هوشمند و کنترل هزینههای لجستیک تمرکز کند.
- مرجوعی کالا یک فشار بزرگ برای کل خردهفروشی است (تقریباً ۱۷٪ فروش صنعت در ۲۰۲۴ برگشت خورده). کاهش مرجوعی با توضیح بهتر محصول/سایزبندی و ابزارهای هوشمند، مستقیم به سود عملیاتی کمک میکند.
ترجمه اجرایی: قیمتمحوری مصرفکننده + هزینههای لجستیک بالا که باید هوشمند تخفیف داد و مرجوعی را کم کرد.
عوامل اجتماعی رفتاری موثر در برنامههای آمازون تا سال 2030
- استراتژی سرعت بالای تحویل مانند «همانروز» همیشه ضروری نیست. طبق بررسیها، اولویت مشتریان از «فقط سرعت» به «انعطاف، قابلیت اعتماد و هزینهی منطقی» جابهجا شده است. یعنی تحویل ۲–۳ روزه با قیمت منصفانه و امکان تجمیع بستهها برای خیلیها کافی است. (McKinsey & Company)
- مردم به راهنمایی خرید هوشمند علاقه دارند؛ ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی که محصول مناسب را پیشنهاد میدهند، مسیر خرید را کوتاهتر و مطمئنتر میکنند. اینجا آمازون با دستیار خرید خود (Rufus) دست بالا را دارد.
ترجمه اجرایی: تجربه خرید شخصیسازیشده + تحویل منعطف = تبدیل بهتر و رضایت بالاتر.
عوامل حقوقی و منابع انسانی موثر در برنامههای آمازون در صنعت خردهفروشی (تا سال 2030)
- قوانین مربوط به ایمنی کار انبار، ساعات کار و شفافیت فروشندگان (مثل INFORM Consumers Act) سختگیرانهتر پیگیری میشود. اجرای قویتر این قوانین هزینه دارد، اما فروشندههای متقلب را حذف و تجربهی مشتری را بهتر میکند.
ترجمه اجرایی: سختگیری بر فروشنده و ایمنی کار = هزینه امروز، صرفهجویی و اعتماد فردا.
عوامل زیست محیطی موثر در شکلگیری استراتژیهای آمازون
- مقررات تازهی بستهبندی در اتحادیه اروپا (PPWR) لازمالاجرا شده و بهمرور اجرا میشود: کاهش ضایعات، استفاده از مواد قابل بازیافت و «بستهبندی درستسایز». برای آمازون و فروشندگانش یعنی تغییر طراحی کارتن/پلاستیک و احتمالاً افزایش برخی هزینهها؛ ولی در عوض سوخت کمتری مصرف میشود و تصویر برند «سبزتر» میشود.
استراتژیهای آمازون در صنعت خردهفروشی (تا سال 2030)؛ تحلیل محیط خرد فعالیت آمازون (PORTER)
در ادامه مقاله به بررسی محیط خرد شرکت آمازون و 5 نیروی پورتر میپردازیم که نشان میدهند اوضاع داخلی صنعت خرده فروشی (رقبا، خریداران و تامین کنندگان) چگونه است؟ بررسی این موارد میتواند فهم بهتر و دقیقتری از نحوه شکل گیری استراتژیهای آمازون در صنعت خردهفروشی (تا سال 2030) برای ما ایجاد کند.
۱) رقابت مستقیم (شدید)
آمازون رقبای جدی و بزرگی مانند Walmart (اومنیچنل قوی)، اپل، ebay ، کاستگو و کروگر دارد که خصوصا در بخش خرده فروشی فیزیکی سهم بازار و نفوذ بالایی دارند. وجود رقبای پرقدرت باعث رقابت سنگین در قیمتگذاری و ایجاد تجربه مناسب برای مشتری خواهد شد که آمازون از طریق برنامههای متعددی پیگیر شخصی سازی تجربه مشتری و وفادارسازی آنان است.
۲) تهدید تازهواردها
ایجاد و ساخت یک فروشگاه اینترنتی ساده است، اما ساخت یک مارکت پلیس با هزاران تامین کننده و همچنین شبکه تحویل پرسرعت مانند prime سخت، پرهزینه و زمانبر است و همین مساله مانع جدی و مهمی برای ورود رقبای جدید است.
۳) قدرت تأمینکنندهها
هزاران تامین کننده در مارکت پلیس آمازون فعالیت میکنند اما بجز برندهای بزرگ که قدرت چانهزنی دارند، این آمازون است که قواعد بازی، کارمزد و دیدهشدن را برای محصولات و تامین کنندگان تعیین میکند. بر همین اساس قدرت چانه زنی تامین کنندهها تهدید جدی برای آمازون محسوب نمیشود و این شرکت دست بالاتر را دارد.
۴) قدرت خریداران (بالا، اما قابل کنترل)
مشتریان بهراحتی قیمتها را در پلتفرمهای رقیب مقایسه میکنند و همین مساله میتواند تهدید جدی برای آمازون باشد اما این شرکت با ارائه خدمات لجستیکی مانند prime و پیشنهادات شخصی سازی شده میتواند تا حدودی این تهدید را خنثی کند.
۵) تهدید جایگزینها
مشتریان علاوه بر آمازون میتوانند از 4 راه دیگر اقدام به خرید یک محصول خاص نمایند:
- پلتفرمهای رقیب مانند والمارت
- پلتفرمهایی مانند تیک تاک، اینستاگرام و …
- مستقیما از سایت برندها
- خرید حضوری از فروشگاههای فیزیکی که اطمینان بیشتری بابت کیفیت دارد.
این 4 روش، جایگزین های آمازون محسوب میشوند که خریداران میتوانند به جای آمازون از روشهای بالا برای خرید کالای مد نظر خود استفاده نمایند.
5 نیروی پورتر برای آمازون چه معنی دارد؟
آمازون برای کنترل تهدیدها و ایجاد مزیت رقابتی در صنعت خرده فروشی، همزمان باید برنامههایی برای کنترل رقبا و ایجاد تجربه مناسب برای تامین کنندگان و خریداران داشته باشد. این شرکت در یک رقابت بسیار سخت قرار دارد اما با توجه به برند قدرتمند، اعتماد بالای مردم و وجود زیرساختهای حرفه ای مانند prime (سرویس ویژه خریداران) و fulfillment (سرویس ویژه فروشندگان) خود را متمایز و کار را برای رقبا سخت کرده است.
از طرفی آمازون در سرویس fulfillment با ساده کردن فرآیند فروش و ارسال کالا تجربه ای خوب برای تامین کنندگان میسازد که همین امر میتواند قدرت چانه زنی بالاتری برای آمازون ایجاد کند. در بخش خریداران، آمازون به دنبال شخصی سازی تجربه مشتریان و وفادارسازی آنان با روشهای مختلف است.
استفاده از هوش مصنوعی جهت شخصی سازی پیشنهادات و سرویس پرایم (prime)، از جمله این موارد است. این خدمات میتوانند منجر به افزایش درآمد غیر کالایی نیز شوند (فروش اشتراک به تامین کنندگان و خریداران).
در ادامه مقاله راهکارهای اجرایی این استراتژی ها را بررسی مفصلی خواهیم داشت.
تحلیل swot برای بخش خرده فروشی آمازون
در این بخش به بررسی نقاط قوت و ضعف و همچنین تهدیدها و فرصتهای پیش روی شرکت خواهیم پرداخت که خروجی آن میتواند فهم ما را از چرایی برنامههای آینده آمازون عمیقتر کند.
نقاط قوت (Strengths)
- شبکه Fulfillment برای راحتی فروش کالای تامین کنندگان و شبکه prime برای تحویل سریع سفارشات خریداران
- تنوع عظیم کالا و فروشندگان متعدد طرفسوم (3P)
- Retail Media و موتور سودده کنار خردهفروشی
Retail Media تبلیغاتی است که داخل فروشگاه آنلاین (مثل آمازون) و دقیقاً نزدیکِ لحظهٔ خرید نمایش داده میشود.
- موتورهای جستوجو و توصیهگر قوی (AI) و تجربه کاربری یکپارچه
- چانهزنی قوی با تأمینکنندگان و کاهش هزینه لجستیک با اتوماسیون
- برند شناختهشده و وفاداری بالای مشتریان
ضعفها (Weaknesses)
- حاشیه سود پایین در خردهفروشی
- بالا رفتن هزینه در ارسال سریع سفارشات
- پیچیدگی کنترل کیفیت در مارکتپلیس (جعل، بازگشت و ….)
- ریسکهای منابع انسانی و انبار (هزینه نیروی کار، ایمنی، تصویر برند)
- وابستگی عملکرد به زیرساخت عظیم و سرمایهبر
فرصتها (Opportunities)
- رشد پرشتاب Retail Media و ابزارهای تبلیغاتی مبتنی بر داده
- شخصیسازی و جستوجوی بهتر با GenAI (افزایش تبدیل و سبد خرید)
- گسترش اومنیچنل
اومنی چنل یعنی یکپارچهسازی همهٔ کانالهای فروش و خدمات (وبسایت، اپ، فروشگاه فیزیکی، تلفن، چت، لاکر، پیکآپ، ارسال) تا مشتری یک تجربهٔ واحد و پیوسته داشته باشد.
- همکاری با برندهای DTC و سازندگان محتوا
DTC که مخفف (Direct-to-Consumer) است یعنی برندی که بدون پخشکننده یا خردهفروش واسطه مستقیم به خودِ مشتری میفروشد. آمازون میتواند با همکاری برند و سازندگان محتوا (که در خرید افراد موثر هستند) مشتریان زیادی را وارد پلتفرم خود کند.
تهدیدها (Threats)
- رقبای اومنیچنل مثل Walmart/Target (نزدیکِ خانه مشتری).
- پلتفرمهای خیلی ارزان و اجتماعی مثل Temu/Shein/Tik Tok Shop.
- فشار قوانین ضد انحصار و حریم خصوصی در آمریکا و اروپا.
- نوسان هزینههای حملونقل و زنجیره تأمین.
جمع بندی تحلیل swot
آمازون با استراتژی «سرعت + مقیاس جهانی» برنده میماند، بهشرطی که هزینه سرعت را با درآمد تبلیغات پوشش دهد و همچنین کیفیت مارکتپلیس را بالا نگه دارد و در مقابل رقبای اومنیچنل تجربهی بهتر ارائه کند.
تحلیل محصولات و استراتژیهای توسعه با استفاده از ماتریس BCG
برای آشنایی بهتربا استراتژیهای آمازون در صنعت خردهفروشی (تا سال 2030)، بررسی ماتریس BCG محصولات این شرکت ضروری است که جایگاه مارکت پلیس آمازون در میان سایر محصولات شرکت مشخص شود.همانطور که مشاهده میکنید مارکت پلیس و فروشگاه آمازون در بخش گاو شیرده ماتریس بوستون قرار دارد که نشان از سهم بازار بالا اما با رشد کم است.
محصولات “گاوشیرده” در ماتریس BCG بخش حیاتی از استراتژی مالی یک شرکت را تشکیل میدهند. آنها بهطور معمول محصولات بالغ و پایدار با جریان نقدی مثبت هستند که میتوانند منابع لازم برای رشد و توسعه دیگر بخشها یا محصولات را تامین کنند. این محصولات نیازی به سرمایهگذاری زیاد ندارند و نقش اساسی در حفظ پایداری مالی شرکت ایفا میکنند.
حال که جایگاه مارکت پلیس آمازون در میان سایر محصولات مشخص گردید باید ببینیم استراتژیهای مناسب برای این محصول چیست؟
استراتژی های مناسب برای محصولات بالغ شرکتها
استراتژی های مناسب برای محصولات بالغ شرکتها (گاوشیرده) عبارتند از:
حفظ سهم بازار: استراتژی اصلی برای محصولات بالغ، حفظ سهم بازار است بدون اینکه نیاز به سرمایهگذاری زیادی در بازار وجود داشته باشد.
حفظ جریان نقدی پایدار: از این جریان نقدی برای تأمین مالی سایر پروژهها یا بخشهای کسبوکار استفاده میشود.
بهینهسازی و کارایی: برای حفظ سودآوری، ممکن است نیاز به بهینهسازی هزینهها و افزایش کارایی در این بخشها وجود داشته باشد.
با توجه به نکات بالا میتوان نتیجه گرفت که آمازون در پلتفرم خرده فروشی بر روی دو موضوع متمرکز خواهد بود:
- بهبود و افزایش کارایی پلتفرم برای حفظ سودآوری و رقابت
- حفظ و گسترش سهم بازار
تا این قسمت از مقاله دادههای بازار خرده فروشی آمریکا، تحلیل کلان محیطی (pestle)، تحلیل محیط داخلی صنعت (porter) و تحلیل swot پلتفرم خرده فروشی آمازون را بررسی کرده ایم. همچنین با بررسی ماتریس BCG جایگاه پلتفرم خرده فروشی را در بین محصولات آمازون شناختهایم. حال میخواهیم به طور خلاصه دلایل و زمینههای شکل گیری استراتژیهای آمازون در صنعت خرده فروشی را در یک جدول خلاصه کنیم.
استراتژی | دلایل و زمینههای شکل گیری |
بهبود و افزایش کارایی پلتفرم جهت حفظ و ارتقای سهم بازار در فروش آنلاین | افزایش سهم بازار فروش آنلاین از 16.1 تا 30 درصد طی 5 سال آینده/ این پلتفرم گاوشیرده گروه آمازون است و حفظ و ارتقای آن جزء اولویتهای شرکت است. |
گسترش اومنی چنل خصوصا افزایش فروشگاههای حضوری | سهم بازار خرده فروشی فیزیکی بسیار بالاست و آمازون بدنبال افزایش حضور است که در بازار فیزیکی از رقبا جا نماند. |
فعالیت شفاف تر و کنترل قیمت ها و لجستیک | محدودیتها و قوانین ضد انحصار در آمریکا و اروپا آمازون را به فعالیت شفاف تر مجبور میکند. از طرفی به علت فشار هزینهها برخی مشتریان به دنبال خرید و ارسال به صرفه هستند. |
بهبود تجربه و وفادارسازی تامین کنندگان و خریداران | وجود جایگزین و همچنین افزایش قدرت چانه زنی |
رشد سهم درآمدی تبلیغات دیجیتال و درامدهای غیر کالایی (برای جبران هزینه بالای ارسال سریع و مرجوعی ها) | سود خرده فروشی پایین و از طرفی هزینه های ارسال سریع و مرجوعیها برای آمازون بالاست . به همین دلیل برای پایداری سیستم درآمد تبلیغات دیجیتال بخصوص retail media باید افزایش یابد. |
ارسال سریع در مقابل ارسال بصرفه : سرویس ارسال سریع بیشتر برای رقابت با فروشگاههای حضوری رقبا طراحی شده است که آمازون بتواند در زمان کمی سفارشات را تحویل دهد و از طرفی برخی مشتریان خواستار ارسال ارزانتر هستند که با روشهای تجمیعی امکان پذیر است. آمازون هر دوی این موارد را پوشش میدهد.
حال باید ببینیم آمازون با چه روشهایی بدنبال اجرای این استراتژیها است؟
استراتژیهای آمازون در صنعت خردهفروشی (تا سال 2030)؛ بهبود و افزایش کارایی پلتفرم
یکی از استراتژیهای آمازون در صنعت خرده فروشی (تا سال 2030) بهبود و افزایش کارایی پلتفرم است.اینکار به وفادارسازی مشتریان و حفظ و رشد سهم بازار آمازون کمک خواهد کرد.
بهبود و افزایش کارایی پلتفرم آمازون با چه روشهایی انجام میشود؟
با توجه به تحولات سریع خواستهها، جلب رضایت مشتریان بسیار سخت شده است و آمازون برای حفظ سودآوری و گسترش سهم بازار خود باید خدمات بهتر و متمایز به مشتریان خود ارائه دهد.
در همین راستا آمازون تا سال 2030 از راه های مختلفی همچون ارتقای زیرساختهای فنی مارکت پلیس،استفاده از هوش مصنوعی و Gen AI، شخصی سازی پیشنهادها، لجستیک هوشمند به دنبال بهبود تجربه مشتریان و به تبع آن حفظ سودآوری پلتفرم خرده فروشی است. این اقدامات در کنار ورود به بازارهای جدید میتواند منجر به افزایش سهم بازار آمازون در فروش آنلاین شود.
گسترش فروشگاههای حضوری با چه رویکردی انجام میشود؟
برای افزایش سهم بازار در خرده فروشی فیزیکی، آمازون با رویکردی فناورانه از فروشگاههای بدون صندوق Amazon Go و فروشگاههای مواد غذایی Amazon Fresh برای رقابت با خردهفروشان سنتی و رقبای بزرگ استفاده میکند.
Amazon Go و فروشگاههای بدون صندوق؛ آینده خردهفروشی فیزیکی
آمازون با استفاده از فناوریهای نوین، بهویژه در فروشگاههای Amazon Go، تجربه خرید بدون نیاز به صندوق را به مشتریان خود ارائه میدهد. در این فروشگاهها، مشتریان فقط وارد فروشگاه میشوند محصولات را انتخاب کرده و بدون نیاز به پرداخت در صندوق، بهطور خودکار از فروشگاه خارج میشوند. این مدل نوآورانه آینده صنعت خردهفروشی فیزیکی را متحول میکند.
توسعه فروشگاههای Amazon Fresh
آمازون همچنین با Amazon Fresh که یک فروشگاه مواد غذایی هوشمند است، بهدنبال رقابت با خردهفروشان سنتی مانند Walmart و Kruger است. این فروشگاهها علاوه بر فروش آنلاین، به مشتریان امکان خرید حضوری از فروشگاههای فیزیکی را میدهند و تجربه خرید چندمنظوره را فراهم میکنند.
استراتژیهای آمازون در صنعت خردهفروشی (تا سال 2030)؛ بهبود تجربه مشتریان و فروشندگان
یکی دیگر از استراتژیهای آمازون در صنعت خرده فروشی (تا سال 2030) تمرکز بر بهبود تجربه مشتریان و تامین کنندگان خود است که بتواند در بازار رقابتی آنها را وفادار سازد و با ارائه خدمات مناسب قدرت چانهزنی خود را بالا نگه دارد.
چگونه آمازون تجربه مشتریان و فروشندگان را بهبود میبخشد؟
آمازون از طریق جمعآوری دادههای خرید مشتریان و تحلیل رفتار آنها با استفاده از هوش مصنوعی قادر است تا نیازها و اولویتهای هر مشتری را شبیهسازی کرده و پیشنهادات خرید و تبلیغات مرتبط را به هر فرد ارائه دهد.
نتیجه این استراتژی افزایش وفاداری، خرید مکرر و ارزش طول عمر مشتری (Customer Lifetime Value) است. این موضوع نه تنها تجربه خرید را برای مشتریان بهبود میبخشد بلکه آمازون را قادر میسازد تا نرخ تبدیل و بازگشت سرمایه (ROI) برای فروشندگان خود را نیز افزایش دهد.
همچنین آمازون همواره بر شخصی سازی و بهبود تجربه مشتریان خود تاکید داشته است. این شرکت به کمک هوش مصنوعی از دادههای رفتاری مشتریان برای بهبود مسیر خرید، توصیه محصولات، پیشبینی تقاضا، تنظیم قیمتها، مدیریت بازگشت کالا و پشتیبانی شخصیسازیشده استفاده میکند.
بهبود تجربه مشتریان (خریداران) در آمازون شامل چه اقداماتی است؟
بهبود تجربه خرید مشتریان در آمازون از طریق اقدامات و برنامههای زیر انجام میشود:
شخصیسازی تجربه مشتری
آمازون از هوش مصنوعی برای تجزیه و تحلیل دادههای مشتریان استفاده میکند، بهطوریکه بر اساس سابقه خرید، جستجوها و علایق افراد، توصیههای محصولات شخصیسازیشدهای را در صفحه اصلی خود ارائه میدهد. این توصیهها فراتر از پیشنهادات کلی هستند؛ به عنوان مثال، به جای نمایش صرف «محصولات مشابه»، آمازون پیشنهاداتی مانند «جعبههای هدیه برای روز مادر» یا «تخفیفهای ویژه برای لوازم آشپزخانه» به مشتریان خود ارائه میدهد که با فعالیت خرید مشتری مرتبط است.
بهبود توضیحات محصول
آمازون از مدلهای زبانی بزرگ (LLM) برای بهبود توضیحات محصولات و برجسته کردن ویژگیهای خاص استفاده میکند. بهطور مثال، اگر یک مشتری به طور مداوم محصولات بدون گلوتن را جستجو کند، هوش مصنوعی به طور خودکار عبارت «بدون گلوتن» را در توضیحات محصولهای مناسب درج میکند تا مشتری بتواند به سرعت محصولاتی که ویژگیهای مدنظرش را دارند پیدا کند.
استفاده از Amazon Bedrock برای بهبود تبلیغات
آمازون از Amazon Bedrock برای بهبود تبلیغات استفاده میکند. این سرویس به آمازون کمک میکند تا با استفاده از مدلهای پیشرفته هوش مصنوعی مولد، تبلیغات و عناوین مناسبتری ایجاد کند که میتواند بیشتر توجه مشتریان را جلب کند. این فرآیند شامل بررسی عناوین و اصلاح آنها برای مطابقت بهتر با نیازهای مشتریان است.
Amazon Bedrock چیست؟
Amazon Bedrock یک سرویس مدیریتشده است که به کسبوکارها این امکان را میدهد که از مدلهای هوش مصنوعی پیشرفته و مولد برای بهبود محصولات و خدمات خود بهرهبرداری کنند. با استفاده از Amazon Bedrock، آمازون میتواند از مدلهای هوش مصنوعی مولد مانند LLM برای تولید و بهبود تبلیغات، توصیهها، توضیحات محصولات و دیگر فرآیندهای خود استفاده کند. Amazon Bedrock به آمازون این امکان را میدهد که این فناوریهای پیشرفته را بهطور مقیاسپذیر به کار گیرد و دسترسی به مدلهای پیچیده AI را برای کسبوکارها تسهیل کند. این سرویس به کسبوکارها کمک میکند تا بتوانند نوآوریهای هوش مصنوعی را بدون نیاز به تیمهای فنی بزرگ، در مقیاس گسترده پیادهسازی کنند.
عملکرد LLM ارزیاب
یکی دیگر از اقدامات آمازون برای ارتقای رضایت و تجربه مشتریان، LLM ارزیاب است که به این مدل کمک میکند تا توضیحات محصولات را با توجه به نیازهای دقیقتر مشتریان اصلاح کند. به این ترتیب، زمانی که یک توضیح محصول به اندازه کافی دقیق نباشد، LLM ارزیاب این مشکل را علامتگذاری کرده و آن را بهبود میبخشد.
استراتژی قیمتگذاری پویا
آمازون با استفاده از الگوریتمهای هوشمند، قیمت محصولات را بر اساس تقاضا ، رقبا و سابقه خرید کاربر تنظیم میکند.
آزمونهای A/B، پیشنهادات لحظهای، قیمتگذاری محلی و تخفیفهای هدفمند، بخشی از این رویکرد است. این رویکرد باعث افزایش رقابت پذیری و حفظ سهم بازار، بهینه سازی موجودی و کاهش هدر رفت محصولات میشود
سرویس Prime برای مشتریان
شبکه Amazon Prime یک عضویت اشتراکی است که با ارائه خدمات متنوع، مشتریان را به خرید مداوم و وفاداری بیشتر ترغیب میکند.
مزایای سرویس Prime:
- ارسال سریع و رایگان سفارشها
- دسترسی به فیلم، سریال، موسیقی، کتاب و بازی
- تخفیفها و پیشنهادهای ویژه مانند Prime Day
نقش Prime در رشد آمازون:
- ایجاد عادت خرید مکرر از طریق لجستیک سریع
- افزایش فروش به دلیل پرداخت حق عضویت
- تقویت وفاداری مشتری با ترکیب خدمات و تخفیفها
در نتیجه، Prime بهطور همزمان میتواند هزینههای جذب و ترغیب مشتری را کاهش داده، فروش را افزایش داده و مشتریان را وفادار نگه داشته است.
بهبود تجربه تامین کنندگان و فروشندگان شامل چه اقداماتی است؟
آمازون با تلفیق هوش مصنوعی، شبکه Fulfilment و ابزارهای دادهمحور، مدلی جامع برای ارتقای تجربه فروشندگان و تأمینکنندگان ایجاد کرده است. این مدل نهتنها فرآیندهای عملیاتی مانند انبارداری و ارسال را ساده میکند، بلکه با تحلیل رفتار مشتریان و ارائهی ابزارهای تبلیغاتی هوشمند، به رشد پایدار کسبوکارها کمک میکند.
این مدل شامل موارد زیر است:
۱. بهینهسازی زنجیره تأمین و Fulfilment
خدمات Fulfilment by Amazon و Supply Chain by Amazon این امکان را فراهم میکنند که فروشندگان، کالاهای خود را به انبارهای آمازون منتقل کنند و باقی فرآیند شامل نگهداری، بستهبندی و ارسال به مشتریان توسط آمازون انجام شود.
الگوریتمهای هوش مصنوعی، جایگاه بهینهی کالا در انبارها را تعیین میکنند و بر اساس الگوهای تقاضا، زمان مناسب برای تأمین مجدد موجودی را به فروشندگان پیشنهاد میدهند. این رویکرد باعث کاهش هزینههای لجستیکی و افزایش رضایت مشتریان از تحویل سریع و دقیق میشود.
۲. ابزارهای هوشمند برای بهبود فروش
آمازون با معرفی ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی، گام مهمی در تسهیل فعالیتهای فروشندگان برداشته است:
- Project Amelia بهعنوان یک دستیار مجازی در پلتفرم Seller Central عمل میکند و پاسخگوی مسائل مربوط به موجودی، ارسال و حتی استراتژی تبلیغاتی فروشندگان است.
- Enhance My Listing با بهرهگیری از مدلهای زبانی پیشرفته، توضیحات محصولات را بازنویسی و بهینهسازی میکند و در نتیجه نرخ تبدیل صفحات محصول افزایش مییابد.
۳. تحلیل رفتار مشتریان و فرصتیابی
یکی دیگر از نقاط قوت آمازون، ارائهی ابزارهای دادهمحور است. Product Opportunity Explorer با بررسی دادههای جستجو و خرید مشتریان، فرصتهای تازه برای توسعهی محصول را شناسایی میکند. همچنین ابزار Buy with Prime به فروشندگان اجازه میدهد خدمات پرایم را در وبسایت خود ارائه کنند و همزمان به دادههای ارزشمند مشتریان، مانند ایمیل و الگوهای خرید، دسترسی داشته باشند. این دادهها امکان برنامهریزی بهتر برای جذب و حفظ مشتریان را فراهم میکند.
۴. تبلیغات و تحلیل عملکرد پیشرفته
در حوزه تبلیغات، آمازون دو ابزار مهم ارائه کرده است:
- Amazon Marketing Cloud که یک محیط امن برای تحلیل دادههای تبلیغاتی و رفتار خرید مشتریان است و به فروشندگان در بهینهسازی کمپینها کمک میکند.
- Amazon Marketing Stream که دادههای تبلیغاتی را بهصورت ساعتی در اختیار فروشندگان قرار میدهد و امکان واکنش سریع به تغییرات بازار را فراهم میسازد.
استراتژیهای آمازون در صنعت خردهفروشی (تا سال 2030)؛ رشد تبلیغات دیجیتال و retail media
Retail Media یعنی هر نوع تبلیغی که داخل محیط خردهفروشی آمازون (وبسایت یا اپلیکیشن) به کاربر نشان داده میشود.آمازون با ارائه ابزارهای تبلیغاتی خود به فروشندگان این امکان را میدهد که تبلیغات خود را بهصورت دقیقتر و هدفمندتر به مشتریان نمایش دهند.
این ابزارها عبارتند از:
- Sponsored Products : تبلیغ یک محصول خاص در نتایج جستجو یا صفحه محصول.
- Sponsored Brands: تبلیغ برند + چند محصول منتخب بالای نتایج جستجو.
- Sponsored Display: تبلیغات نمایشی و ریتارگتینگ داخل یا نزدیک به محیط خرید آمازون.
لازم بذکر است که حدود 8 درصد از درآمد آمازون در سال 2023-2024 از بخش تبلیغات بوده است (رتبه چهارم منبع درآمد) و به همین دلیل این بخش بسیار مورد توجه شرکت واقع شده است و ارائه این خدمات منجر به افزایش درآمد آمازون و پوشش هزینههای سنگین دیگر میشود.
منابع انسانی و زیرساخت جهانی
برای اجرای برنامههای رشد و توسعه در سالهای آینده، آمازون نیازمند نیروهای متخصص و حرفهای است. این کار از طریق برنامه Amazon Career Choice در حال پیگیری است و تا کنون در ۲۰ کشور اجرا شده است و هدف آمازون تا سال 2030 این است که 500000 کارمند را در حوزههای هوش مصنوعی، امنیت سایبری و توسعه نرمافزار آموزش دهد. این کار منجر به ارتقا سطح خدمات آمازون و همچنین کمک به گسترش بازار این شرکت خواهد شد.
جمع بندی
همانطور که مشاهده کردید به علت وجود رقبای قدرتمند، در سالهای آینده آمازون با اقدامات مختلف به دنبال حفظ مشتریان و تامین کنندگان خود در صنعت خرده فروشی است و از طرف دیگر با برنامههای متعددی همچون ارائه خدمات لجستیکی، تبلیغات دیجیتال و شخصی سازی پیشنهادها به دنبال رشد درآمدهای غیر کالایی است