با فرا رسیدن فصل پدیدهی وارونگی و تشدید آلودگیهای هوا، طرح ترافیک مانند هر سال گسترش پیدا کرده است. اجرای طرح زوج و فرد از درب منازل به طور موقت اجرا شده و معلوم نیست تا کِی ادامه پیدا کند. این وضعیت چالشی بزرگ برای سرویسهای آنلاین حمل و نقل شهری در این یکی دو سال بوده است.
هفته پیش این تقابل به حداکثر خود رسیده بود و من قصد داشتم در همان روزها به بررسی این رقابت بزرگ و استفاده تاکتیکی این برند ها از فرصت و تهدید این فرآیند بپردازم ولیکن به نظرم رسید تا موج دوم آلودگی صبر کنم و با گرفتن بازخورد های بیشتر این موضوع را ببرسی نمایم.
حال سوال این است که این رقابت نفسگیر تاکسیهای اینترنتی به کجا میرسد؟
کارپینو و اسنپ
کارپینو با فرستادن یک پوش نوتیفیکیشن و پیامک به کاربران خود، رقابت را اینطور شروع کرد:
«فرقی نداره طرح ترافیک باشه یا طرح زوج و فرد تاکسیهای ما محدودیتی ندارن همچنین آلودگی یا طرح ترافیک تاثیری در قیمتهای کارپینو نداره کارپینو همراه شماست»
برند کارپینو با توجه به استفاده از راننده های تاکسی زرد شهر در حال پیشبرد بازار خود است. کارپینو در واقع دارد ثبات و قابل اتکا بودن خود را در به رخ میکشد و خود را برندی معرفی میکند که در روزهای خوب و روزهای بد میتوان به آن اطمینان کرد. به همین دلیل در پیام خود از مواردی همچون آلودگی هوا، طرح ترافیک یا قیمت صحبت کرده است تا غیرمستقیم نشان دهد فاصله یک روز خوب تا یک روز بد برای رقبایش چقدر کوتاه است. اما برای کارپینو به دلیل اینکه خودروهای آن همگی تاکسی هستند و مجوز ورود به طرح ترافیک یا طرح زوج و فرد را دارند، اساسا این موانع نمیتواند مانع خدماترسانی آن به کاربران شود یا بر کیفیت و قیمت خدمات تاثیر منفی بگذارد، درست بر خلاف اسنپ و تپسی.
در مقابل اسنپ به عنوان لیدر بازار ضروری دید که فضای ایجاد شده را مدیریت کند. این شرکت به کاربران خود در هنگام درخواست خودرو این پیام را داد:
«به دستور پلیس راهور، طرح زوج و فرد از مقابل منازل اجرا میشود به همین دلیل ممکن است در خواست سفرتان با سرعت همیشگی قبول نشود و افزایش قیمت داشته باشیم.»
با بالا گرفتن اعتراضها در توییتر و سایر شبکههای اجتماعی به افزایش قیمت اسنپ، این شرکت ناچار شد در وبلاگ خود مطلبی را برای توضیح دلایل آن منتشر کند: ( اصلا محتوا را اینجا ببینید.) متاسفانه مدیر محتوای اسنپ اندکی سریع به این موضوع واکنش نشان داد و با بی دقتی کمی از پشت پرده سازمان را که ممکن بود برای دیگران و شاید برای من به عنوان یک مشاهده گر کمی رو کرد. نکته جالبی در این پیام بود که عینا عکس آن را برای شما اینجا درج می کنم.
چند مشکل بزرگ :
- ناوگان اسنپ 50درصد کوچکتر شده
- افزایش تقاضا برای تاکسی خود به خود به وجود می آید.
واکنش اسنپ به این خاطر است که چه در محدوده طرح ترافیک و چه هنگامی که این طرح تشدید و از درب منازل اجرا میشود، اسنپ بزرگترین مزیت نسبی خود یعنی قیمت نسبتا پایینتر را از دست میدهد و به این ترتیب کاربران آن، هم با کمبود خودرو در این اپلیکیشن مواجه میشوند و هم با افزایش سرسامآور قیمتها و این روز ها شما می توانید با امتحان یکی دیگر از سیستم ها به جای آن دیگر موارد را امتحان کنید.
توالی خرید خدمات آنلاین
معمولا استراتژیست های بازاریابی چنین توالی خرید آنلاین خدمات به خصوص در صنعت حل و نقل را تعریف می کنند.
- آگاهی مخاطب از سرویس
- ورود به لیست گزینه های خرید
- خرید سرویس و خدمات برای امتحان ارزش واقعی
- خرید مجدد در صورت تجربه خوب
- پیشنهاد سرویس به دیگران
چیزی که زیاد برای اسنپ جالب نیست. نکته بزرگ در ذهن مخاطب و حتی کسانی است که در ذهن خود به برند اطمینان دارند، در آنجاست که به لیست امتحان بعضی از کاربران سامانه های حمل و نقل دیگر هم اضافه می گردد. سامانه هایی که در زمان خطر به آنها کمک می کنند و شاید هم اگر ادامه دهند فقط این گزینه های به عنوان گزینه آخر قرار گیرند. ولی نکته بزرگ آنجاست که با این حرکت بد در هفته گذشته، احتمالا موج نارضایتی با آنها همراه شده و این هفته دیگر خبری از این پیام ها نبود. این پیام اگر ادامه پیدا می کرد من رو یاد زمانهایی که تاکسی های خطی کنار خیابان در زمستان پول زیادی از مردم می گرفتند می انداخت و نا خوداگاه همان حس با مشتری همزاد پنداری می شد. کاربران چنین پیامهایی در توییتر می دادند.
اما تپسی کجای این ماجراست؟
در حالی که کارپینو و اسنپ در بحبوحهی آلودگی هوا و مسائل مربوط به آن رو در روی هم قرار گرفتهاند، خبری منتشر شد مبنی بر اینکه تپسی از «اسنپ» شکایت کرد. در این وضعیت عجیبوغریب که رفت و آمد مردم به خاطر آلودگی هوا مختل شده است شاید این شکایت یک جور فرار به جلو محسوب شود تا ضعف سرویس تپسی در محدودیت های ناوگان را بپوشاند.
اما این فرار رو به جلو بسیار ناشیانه جلوه میکند وقتی موضوع این شکایت معلوم میشود:
«محدود کردن رانندگان به استفادهی انحصاری از خدمات اسنپ.»
براساس ادعای تپسی ظاهرا شرکت رقیب به رانندگان این اجازه را نمیدهد که به صورت دلخواه از سرویسهای تاکسی آنلاین استفاده کنند. حال باید منتظر ماند تا نتیجه این شکایت موجب بهبود وضعیت خدماترسانی تپسی به مردم خواهد شد یا خیر.
واکنشهای مردمی چه بوده است؟
تقابل رخ داده بین این سه شرکت حمل و نقل آنلاین در فضای مجازی در قالب توییتهایی بروز داشته است. مثلا یکی از کاربران توییتر اینطور تحلیل میکند:
از سوی دیگر بعضی تاثی گذاران شبکه های اجتماعی و تاثیر گذاران بر روی قشر استارتاپی نظیرسهیل عباسی که همبنیانگذار و مدیر شتابدهندهی تک است با توییتی سوگیرانه تصمیم گرفته اپلیکیشن درخواست خودروی آنلاین خود را از اسنپ به کارپینو تغییر بدهد و اینطور توییت میکنند:
«Switching Cost یا همان هزینه تغییر برند، برای من به عنوان یه کاربر پرمصرف از #اسنپ به #کارپینو اینقدرها نبود که مانعم بشه.»
آرش برهمند سردبیر ماهنامه پیوست نیز اینطور توییت میکند:
«کارپینو با یه دقت عجیبی طرح ترافیک ناوگانش رو میکنه توی چشم بقیه رقبا! کاش کمی روی خود اپ هم بیشتر کار کنن. مثلاً عجیبه که نمیشه روی دو تا دستگاه همزمان یک حساب کاربری واحد داشته باشد.»
آنچه مشخص است دستکم در فضای توییتر، رویارویی اسنپ و کارپینو جدیتر شده است و چندان خبری از تپسی نیست و صد البته من این توییت ها از نظر من بسیار سوگیرانه هستند ولی به هر حال مخاطب عوام که سواد رسانه ای خوبی ندارد این را متوجه نمی شود و نمی داند تیم محتوا و شبکه های اجتماعی کارپینو با چه ظرافتی از این موضوع استفاده کرده اند و حق را کمی به کارپینو خواهند داد. البته موضوع بسیار پیچیده است و به زودی سعی می کنیم این موضوع را با یک مطالعه موردی بیشتر پیگیری کنیم.
شما فکر میکنید در وضعیت این روزهای تهران و محدودیتهای تردد، کدام سرویس بهتر میتواند کاربران را به خود جذب کند و یا کاربرانی که فقط با ارزش پیشنهادی “قیمت پاینتر و تخفیف محوری” با این سرویس ها باقی می مانند یا خیرو یا اینکه منحنی رشد مسافر همه این سرویس ها به سمت مرکز نیل خواهد کرد و تقسیم بازار بسیار برابری را آینده نزدیک خواهیم دید. البته نظر من نزدیکی بسیار زیاد بازارها در آنیده است.
14 پاسخ
سلام. وقتی اسنپ بدون برنامه و کف خیابان راننده جذب میکنه همین میشه. در مواقع اضطراری که مردم نمی تونند از وسیله شخصی استفاده کنند و این شرکت ها باید سرویس بیشتری بدند، اعلام می کنند ناوگان ما 50 درصد کمتر شده و به همین خاطر قیمت ها رو بردیم بالا. بهترین کار اینه که از سرویس شرکت های دیگه استفاده کرد تا یاد بگیرند ضعف استراتژیک خودشون رو با افزایش قیمت و فشار بر مصرف کننده جبران نکنند.
البته یک نکته…راهی جز کف خیابان نیست. والبته اینها موارد پیش بینی نشده است و بهتر بود روابط عمومی عمل می کرد و پیام را بهتر می فرستاد تا مجبور نباشد جوابیه بدتری بدهد.
آقای علیزاده بسیار دقیق اشاره کردید. مقاله هوشمندانه ای بود.
اختیار دارید
مسئولان اسنپ باید بدونند مردم اين لحظات رو فراموش نمي كنند. جامعه رقابتي كه شد مردم تصميم مي گيرند كه در بزنگاهها چه كساني هستند که سوء استفاده مي كنند.
🙂 بله البته مردم فراموش کار هم هستند. 🙂
سلام خدمت شما. به نظرم این شرکت ها باید به جای اینکه روی افزایش قیمت برای مصرف کننده تاکید کنند، باید برای حفظ و حتی توسعه سهم بازار خودشون، پیشنهادهایی برای جذب مشتری بدند. مثلا از راننده ها کمیسیون نگیرند یا امتیاز بیشتری به افرادی بدهند که در این روزها سرویس دهی می کنند یا یک ماسک رایگان به مسافرین هدیه کنند و بگن ما به فکر سلامتی شما در آلودگی هوا هستیم، نه به فکر کسب سود بیشتر!!
فکر بدی نیست خانم و البته چند روز پیش یک تاکسی دیدم همین پیام رو پشت شیشه اش زده بود و مردم رو دعوت می کرد با 50 درصد تخفیف از او استفاده کنند و نه از ماشین شخصی 🙂
سلام
ممنون عالی بود به نکات ریز و جالبی اشاره کردید
حسین جان ممنونم و متشکر
قشنگ بود.
تا زمانی که حقوق مصرف کننده تبدیل به یک میثاق ملی نشود، این اوضاع ادامه دارد. مهمتر از اینها این است که اسنپ فعالیت امنیتی می کند و اطلاعات موجود در گوشی موبایل افراد را سرقت می کند و در اختیار نهادهای امنیتی قرار می دهد. اپلیکیشن اسنپ، یک جاسوس افزار است.
لاله جان نظری نمی دهم. سو گیری پیش میاد. انشالله که استفاده نمی کنن.
درود بر شما و نگاه تخصصی تون. از مطلبتون واقعاً لذت بردم. موفق و سلامت باشيد.